Kategoria: Postaci

Klemens Matusiak – „Szlachetny cenzor, wyzwoliciel, milicjant i strażak” (film)

Klemens Matusiak – „Szlachetny cenzor, wyzwoliciel, milicjant i strażak” (film)

Jeden z trzech organizatorów i liderów antyaustriackiego przewrotu wojskowego z nocy 31 października na 1 listopada 1918, dzięki któremu ostatecznie (w tym przypadku po sześciu wiekach !)  pozbyto się władzy zaborców nad Śląskiem Cieszyńskim. Wcześniej cieszyński …. cenzor a później uczestnik wojny czesko-polskiej w styczniu  1919 r. i komendant Milicji Ludowej, powstałej w Cieszynie i okolicach w trakcie intermedium sporu granicznego. Nauczyciel, społecznik, strażak- ochotnik. Produkcja miniatury, która swoją nieco bardziej rozbudowaną formę zawdzięcza dofinansowaniu  przez Urząd do Spraw Kombatantów…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Zofia Kirkor – Kiedroniowa „Matka Niepodległości” (film)

Zofia Kirkor – Kiedroniowa „Matka Niepodległości” (film)

Tak, to jedna z prawdziwych „Matek Niepodległości”. Osoba niezwykle zasłużona dla polskości Śląska Cieszyńskiego, wraz z mężem Józefem Kiedroniem także pomysłodawczyni stworzenia polskiej politycznej reprezentacji i jednocześnie pionierskiego ośrodka polskiego władztwa nad Nadolziem, jakim była Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego. Zofia była jednym z najaktywniejszych członków tego organu. Cieszymy się, że ta skromna produkcja mogła zostać ukończona – głównie dzięki dofinansowaniu otrzymanemu  z Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych –  w roku 150. rocznicy urodzin oraz 70. rocznicy śmierci bohaterki….

Czytaj więcej Czytaj więcej

Henryk Suchanek

Henryk Suchanek

  Ur. 1871 r. w Budapeszcie – zm. 7 listopada 1940 r. w Warszawie INŻYNIER, DZIAŁACZ SPOŁECZNY Syn Antoniego (powstańca styczniowego) i Emmy Nechay. Absolwent studiów politechnicznych. Naczelnik warsztatów kolejowych w Nowym Sączu w latach 1901-1920. Wiceprezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Nowym Sączu, a w l. 1913-1922 prezes Tow. Tatrzańskiego oddział „Beskid”. Jeden z propagatorów skautnigu, szczególnie żeńskiego, w mieście. Od 1912 członek Komitetu Obywatelskiego w Nowym Sączu. Radny Rady Miejskiej. W roku 1914 jeden z inicjatorów założenia na sądeckim…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Franciszka Czernecka

Franciszka Czernecka

W procesie odzyskiwania niepodległości przez Polskę ważną, choć do dzisiaj niedocenioną, rolę odegrały polskie kobiety i dziewczęta. Jedną z nich była Franciszka Czernecka, założycielka  żeńskiego harcerstwa w Tarnowie, a pamiętnej jesieni roku 1918 członkini cywilnego Komitetu Samoobrony, który przejął władzę z rąk administracji austriackiej w Tarnowie, jako pierwszym mieście odradzającej się Rzeczpospolitej. FRANCISZKA CZERNECKA Nauczycielka, założycielka Harcerstwa żeńskiego w Tarnowie Ur. 25 listopada 1881 r. w Tarnowie, – zm. 1 października 1963 r.w Tarnowie. Córka Franciszka i Elżbiety z Wertzów….

Czytaj więcej Czytaj więcej

Gabriel Dubiel (fragment filmu)

Gabriel Dubiel (fragment filmu)

W  rocznicę powołania Tymczasowego Rządu Ludowego Republiki Polskiej w Lublinie prezentujemy fragment jednego z kolejnych filmów nad jakimi pracujemy, poświęconych „Pierwszym Niepodległym”. To początek pierwszej  (jeszcze nieostatecznej) wersji  krótkometrażowego dokumentu poświęconego  Gabrielowi Dubielowi, wybitnemu działaczowi ludowemu, m.in. profesorowi I Gimnazjum w Tarnowie, prezesowi tarnowskiego Związku Strzeleckiego, założycielowi drugiego gniazda „Sokoła” w mieście, który wieczorem 30 X 1918 przybył z Krakowa do Tarnowa, aby … powstrzymać swoich wychowanków przed   przedwczesnym rozpoczęciem akcji wyzwoleńczej. Nie wynikało to oczywiście z jakiegoś kunktatorstwa, czy braku odwagi,…

Czytaj więcej Czytaj więcej

TADEUSZ REGER – „Powstań, ludu śląski” (film)

TADEUSZ REGER – „Powstań, ludu śląski” (film)

Tadeusz Reger (1972-1938),  to jedna z najważniejszych -na drodze Śląska Cieszyńskiego do niepodległej Polski – postaci. Zapraszamy na krótki film poświęcony temu wydawcy, społecznikowi, Legioniście, jednemu z 3 głównych filarów personalnych Rady Narodowej Księstwa Cieszyńskiego, politykowi i posłowi (PPSD i PPS). TADEUSZ REGER Polityk, społecznik, publicysta Ur.12 kwietnia 1872 w Nowym Jorku – zm. 15 października 1938 w Bystrej Śląskiej Syn Karola, architekta oraz Emmy Koch. Uczeń szkoły ludowej oraz gimnazjum (1885-1888) w Przemyślu. Absolwent Gimnazjum św. Anny w Krakowie…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Stanisław Nożyński

Stanisław Nożyński

Prezentujemy sylwetkę prezesa cywilnego Komitetu Narodowego w Tarnowie, który 31 października 1918 r.  około godziny 8 rano przejął oficjalnie władzę cywilną nad miastem i okolicą. Następnie administracja przekazana została w ręce komisarza wyznaczonego przez Polską Komisję Likwidacyjną. Stanisław Nożyński URZĘDNIK PAŃSTWOWY, BANKOWIEC ur. 25 listopada 1898 r. w Wojniczu – zm. 20 marca 1969 r. Syn Andrzeja, kolejarza urodzonego w 1864 r. w Wojniczu. Nie są znane miejsca jego nauki. Ok. 1915 r. związał się w Tarnowie z rodziną Sanguszków, u…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Tadeusz Münnich

Tadeusz Münnich

Prezentujemy sylwetkę jednego z rzeszowskich bohaterów pierwszych chwil niepodległości, tamtejszego komendanta II Okręgu POW, którą to funkcję objął wiosną 1918 r. po legendarnym Leopoldzie Lisie-Kuli. Przygotował  lokalne  struktury POW do przejęcia władzy i opracował plan zajęcia garnizonu, ale sam przebywał w Krakowie, wezwany tam przez przełożonych z POW, gdy 31 października 1918 r. zryw się w Rzeszowie rozpoczął. Prawdopodobnie zdążył  wziąć udział w ostatnich jego aktach. Tadeusz Münnich Pułkownik dyplomowany Urodzony 18 sierpnia 1893 r. we Lwowie, zmarł 12 października 1959 r. w Londynie…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Wincenty Szymborski

Wincenty Szymborski

Warto pamiętać, że wśród „Pierwszych Niepodległych” pod Tatrami był ojciec przyszłej polskiej noblistki … WINCENTY  WŁADYSŁAW SZYMBORSKI Administrator, społecznik, polityk (ur. 5 kwietnia 1870 w Czartkach Wielkich – zm. 9 września 1936 w Krakowie)   Syn Antoniego Szymborskiego, podróżnika, powstańca wielkopolskiego (1848) i styczniowego. Absolwent Męskiego Gimnazjum Klasycznego w Kaliszu. W latach 1904–1926 zarządca dóbr hrabiego Władysława Zamoyskiego, do 1922 dóbr zakopiańskich a od 1923 majętności w Kórniku pod Poznaniem. Sfinalizował prace nad aktem donacyjnym Zamoyskich i stworzeniem Fundacji „Zakłady…

Czytaj więcej Czytaj więcej

Karol Kawęcki

Karol Kawęcki

Prezentujemy sylwetkę dowódcy Straży Studenckiej POW w Tarnowie, zrzeszającej jesienią 1918 r. starszą młodzież gimnazjalną i pozagimnazjalną Tarnowa, szkoloną przez i działającą pod egidą Polskiej Organizacji Wojskowej. To on i jego podkomendni około północy z 30 na 31 października, współdziałając z harcerzami z Pogotowia Narodowego, zaczęli rozbrajać na tarnowskim dworcu PKP, a potem na ulicach miasta austriackich żołnierzy.

Customized Social Media Icons from Acurax Digital Marketing Agency
Visit Us On TwitterVisit Us On FacebookVisit Us On Youtube