[Zapraszamy do zapoznania się z biogramem kolejnej postaci: tekstem i spotem filmowym]

Major WP

(ur. 4 lutego 1884 r. w Langenlois w Dolnej Austrii – zm. 18 września 1952 r. w Brzegu)

Rodzice pochodzili z Jarosławia. W 1900 r. wstąpił do Szkoły Kadetów Piechoty we Lwowie, a potem służył w c.k. armii (80. pp). Wiosną 1914 r., poprosił o dymisję a w lipcu zgłosił akces do Drużyn Bartoszowych we Lwowie. W sierpniu 1914 r., jako porucznik, wstąpił do Legionu Wschodniego, z którym przeszedł cały szlak bojowy do Mszany Dolnej (m.in. kwatermistrz Legionu i dowódca 11 kompanii w 1. pułku ppłk. Józefa Hallera). Następnie wstąpił do Legionu Zachodniego. Został wówczas porucznikiem-adiutantem I batalionu 3. pp Legionów J.Hallera. Zasłużył się m.in. w bitwie pod Nadworną i Mołotkowem. W marcu 1915 r., już jako kapitan, odkomenderowany do Budapesztu celem m.in. utworzenia tam batalionu uzupełniającego dla 3 pp. Leg. 30 XI 1915 r. z powodu choroby serca zwolniony z Legionów.

Osiadł u siostry w Szczucinie. Od 15 X 1918 r., z rozkazu bryg. Bolesława Roji, organizował w Szczucinie oddziały POW. 31 X 1918 r. on i jego podopieczni w Szczucinie, Dąbrowie Tarnowskiej i Żabnie rozbrajali żołnierzy armii austriackiej.

Na początku listopada 1918 r. zorganizował legendarny 3. ochotniczy batalion Weisa. W sile 1000 ludzi wziął on udział we wszystkich walkach na froncie ukraińskim i wszedł w skład utworzonego 16. pp WP w Tarnowie. Od czerwca 1920 r. kpt. Wais był zastępcą komendanta I rejonu koncentracyjnego w Rzeszowie. 30 XI 1922 r. został przeniesiony do rezerwy WP w stopniu majora i osiadł z rodziną w Grudziądzu. Był tam z-cą naczelnika więzienia.

Okupację przeżył m.in. w Tarnowie jako wysiedleniec z Rzeszy, nie chciał podpisać volkslisty, ukrywał się. Po II wojnie osiadł z rodziną w Brzegu nad Odrą, gdzie po okresie szykan dostał pracę w starostwie. Pochowany w Lubinie k. Polkowic.

Odznaczony m.in. Medalem za Wojnę, Medalem Niepodległości, Medalem Dziesięciolecia, Krzyżem Legionowym, Odznaką Orlęta, Odznakę 16. Pułku Piechoty, Gwiazdą Przemyską, węgierskim wojskowym Medalem z Mieczami.

Opracowanie: Antoni Sypek